Ekonomik Çeşitlilik Endeksi
Bugünkü
konumuz, ekonometride inovasyon... Buyrun:
"Bir
ülkenin zenginliği, o ülkenin kollektif bilgisine bağlıdır."
Atasözü
gibi oldu.
Bir
ülkenin, doğal kaynak ihracından (petrol, kömür, elmas gibi) sağladığı gelir
dışında, bizzat ürettiği mal/ürün çeşidi ne kadar çoksa, milli geliri
(zenginliği) o kadar çok oluyor. Eğer sen, basit ve orta teknoloji ürünleri
satıyorsan, orta hallisin. Eğer yüksek teknoloji satıyorsan, daha zenginsin.
Kuru incir ve fındıktan sağladığın gelir ile uçak motoru ve kompleks
elektronikten sağladığın gelir farklı.
Bu
"herkesin bildiği" (?) şeyi ekonometrik (ekonomi+matematik) olarak
hesapladılar: Harvard Üniversitesi Uluslararası Kalkınma Merkezi Başkanı
Ricardo Hausmann ve MIT Media Lab'den Cesar Hidalgo. 27 Ekim günü, "Atlas
of Economic Complexity"i yayınladılar.
Başlıktaki
"kompleks" kelimesi, ekonomik üretim çeşitliliği anlamına geliyor.
364 sayfalık kitapta 128 ülkenin ekonomik çıktıları 1968'den bu yana incelendi.
En son 2008 verilerine göre bir "zenginlik" sıralaması yapıldı. 2020
için de ekonomik büyüme tahmini yürütüldü.
Türkiye'ye
bakıyoruz: 128 ülke arasında 43. sıradayız. Ne kadar tanıdık bir yer! Ortalarda.
Rusya 46. sırada. Yunanistan 53. sırada...
En
tepeye bakarsak: Birinci Japonya. İkinci Almanya. Üçüncü İsviçre. Dördüncü
İsveç. ABD nerede? 13. sırada! (Adamların, "geri kalıyoruz... inovasyon
şart.." feryatları boşuna değil).
Burada
dikkat çeken nokta: Doğal kaynakları kıt ama durumları "iyi" 75
ülkeye bakmışlar. Bunların doğal kaynaklı ihracatı, tüm ihracatının yüzde
10'undan az. Ama ekonomik üretim çeşitlilikleri yüksek. Hesap-kitap, ortaya
yüzde 73'lük bir etki payı çıkıyor. Yani, doğal kaynak ihracatını unut,
ülkedeki, üretim çeşitliliği, ülke zenginliğinin yüzde 73'ünü belirliyor.
2020
yılına kadar kişi başına ulusal gelir büyüme tahmini de var: Birinci sıraya Çin
oturuyor. İkinci sırada Hindistan var. Üçüncü sıra Tayland.
ABD
nerede? Taa 91. sırada! Üstünde Mozambik. Altında Tacikistan. İnanılır gibi
değil. Demek ki 2020'ye kadar ABD'nin büyüme hızı düşük seyredecek? Atılım
yapanlar öne çıkacak.
Ama
ABD'nin mevcut ekonomik büyüklüğü ve zenginliği yeter de artar. Zaten dünya
zenginliğine 2020'e kadar en çok katkı yapacak ülke yine ABD. Katkı payı yüzde
22.41 olarak hesaplanmış. Çin, yüzde 14.21'le ikinci sırada. Japonya yüzde
7.11'le üçüncü. Türkiye, yüzde 1.41'le 15. sırada.
Türkiye
için 2009-2020 arasında büyüme beklentisi ortalama yüzde 2.83. Kişi başına gelir ise çıka çıka 11,168 Dolara
çıkacak? (Bu arada, bir İstanbul Depremi, ulusal gelire ne yapacak?)
kaynak:Dünya Gazetesi, Edip Emil Öymen
Yorumlar
Yorum Gönder